ul. Pogodna 2 lok. 14, 00-785 Warszawa
tel. +48 505 948 834 dustin@dustinducane.pl

Zapis na sąd polubowny a zawezwanie do próby ugodowej

Ostatnimi czasami muszę odpowiadać za zarzuty prawników sieci handlowych w kwestii tego że zapis na sąd polubowny wyklucza wystosowania zawezwania do próby ugodowej – co ma olbrzymie znaczenie przy przerwaniu przedawnienia roszczeń.

Znamienne jest przy tym próba wypaczenia trybu sądownictwa 'polubownego’ do wykluczenia wystąpienia z zawezwaniem do próby ugodowej! Wcale nie zależy sieciom na polubownym rozwiązaniu sporów ale na zawężeniu dostępu do środków ochrony prawnej… (proszę nie myśleć że krytykują sądy polubowne, krytykują każdą manipulacją instytucją).

Sąd Najwyższy zajmie się tą kwestią – ale już zajmował się podobną kwestią, stwierdził że sąd polubowny NIE jest od koncyliacyjnego załatwienia spraw, sąd polubowny sądzi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2001 r., IV CKN 139/2001) (EDIT: Sąd Najwyższy odmówił podjęcia uchwały)

Zapis na sąd polubowny nie wyklucza wystosowania skutecznego zawezwania do próby ugodowej.

„Nieprzekonywające są argumenty pozwanego, że zapis na sąd polubowny wyłącza możność skorzystania z tej drogi – postępowania o zawezwanie do próby ugodowej przed sądem powszechnym. Nie stoi to bowiem w sprzeczności z celem samego zapisu na sąd polubowny, a nie miał tu miejsca przypadek wystąpienia wprost z pozwem do Sąd państwowego.” (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 stycznia 2013 r., Sygn. akt IA Ca 960/12, IA Cz 1381/12)

Podobnie Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w wyroku z dnia 11 czerwca 2007 r., sygn. akt SA 56/06 – zapis na sad polubowny nie stanowi przeszkody dla zawezwania do próby ugodowej, mając na względzie, iż sąd powszechny w takim postępowaniu nie analizuje sprawy merytorycznie.

Po pierwsze, zapis na sąd polubowny, zgodnie z k.p.c. dotyczy sporów.

„Poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego wymaga umowy stron, w której należy wskazać przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć (zapis na sąd polubowny).”  (Art. 1161 § 1.  k.p.c.)

Zarzut zapisu na sąd polubowny można podnieść tylko na etapie sporu – „W razie wniesienia do sądu sprawy dotyczącej sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.” (Art. 1165. § 1 k.p.c.)

„W kwestii natomiast terminowości podniesienia zarzutu zapisu na sąd polubowny Sąd Apelacyjny nie podzielił stanowisko skarżącej, aby zarzut ten mógł być najpóźniej zgłoszony na etapie prowadzonego pomiędzy stronami postępowania pojednawczego. Stosownie do art. 192 pkt 1 k.p.c. o stanie zawisłości sporu mówić można dopiero od momentu doręczenia odpisu pozwu stronie przeciwnej.” (Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 maja 2014 r., V ACz 343/14)

Spór zgodnie z przepisami postępowania cywilnego istnieje na etapie pozwu.

Spór nie istnieje jeżeli przed tutejszym Sąd wnioskodawc pyta się o możliwość zawarcia ugody.

Po drugie, uprawnienia wniesienia zawezwania do próby ugodowej w celu przerwania biegu przedawnienia jest uprawnieniem wynikającym z kodeksu cywilnego, które to uprawnienie jest realizowane przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym[1], przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (Art. 123 § 1 pkt 1 k.c).  Kluczowe jest to brzmienie że nie musi to być czynność przed sądem powszechnym właściwym do rozpoznania tej konkretnej sprawy ale do takich podobnych spraw. Czynność przed niewłaściwym sądem (np. miejscowo) jest ważna.

Po trzecie, regulamin tego sądu  w ogóle nie przewiduje trybu zawezwania do próby ugodowej. Częściowe zrozumiałe byłby argument przeciwnik gdyby doszło do zastąpienia trybu postępowania pojednawczego przewidzianego w k.c. i k.p.c. odpowiednim trybem postępowania przed sądem polubownym ale to nie ma miejsca. Tryb mediacji przewidziany w Regulaminie na pewno nie jest trybem postępowania pojednawczego (np. wymaga obustronnej zgody do inicjonowania a zresztą mediacja jest inną formą postępowania przewidzianą w k.p.c.). Zapis na sąd polubowny zastępuje rozstrzygnięcia sporu z pozwu przez sąd powszechny, nie wyłącza zaś kompletnie inne kompetencje sądu powszechnego.



[1] Przy skutecznym zapisie na Sąd Polubowny, „Prawidłowa wykładnia art. 123 § 1 pkt 1 k.c. prowadzi do wniosku, że jedynie powołanie sądu lub innego organu do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju musi wynikać bezpośrednio z przepisu ustawy. Wymóg ten z oczywistych względów nie odnosi się do Sądu polubownego, bezpośrednim bowiem źródłem powołania tego ostatniego jest – z woli ustawodawcy (art. 698 § 1 k.p.c.) – wola stron wyrażona w zawartej przez nie umowie o poddanie sporu właściwości Sądu polubownego, przybierająca postać zapisu na Sąd polubowny.” (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2005 r., V CK 467/04).

Najnowsze wpisy na blogu:

  • Opłaty półkowe wciąż żywe

    opublikowano: 05.04.2023
    "Takie praktyki stosuje E.Leclerc, Intermarche oraz sieć Społem. Nawet gdy produkt słabo rotuje, to opłata "za półkę" gwarantuje, że będzie tam stał przez określoną ilość czasu. Takie podejście zabija biznes i tworzy swego rodzaju patologię… Czytaj dalej »
  • Allegro

    opublikowano: 11.01.2023
  • Karcher – zawyżanie cen

    opublikowano: 11.01.2023
Dustin Du Cane, radca prawny
ul. Pogodna 2 lok. 14
00-785 Warszawa
tel. kom.: +48 505 948 834
(codziennie w godz. 9:00-20:00)
View Dustin Du Cane's profile on LinkedIn