„Producenci, do których udało nam się dotrzeć, mówią, że powodem kierowana spraw do sądu jest drastyczny wzrost naliczanych przez sieci opłat. Na przestrzeni roku wysokość poszczególnych opłat wzrosła o kilka procent. W efekcie dziś łączna ich wartość sięga nawet 40 proc. rocznej sprzedaży producenta do sieci. Handlowcy wykorzystują też spadek konkurencji na rynku. Na przestrzeni ostatnich trzech lat liczba sklepów RTV/AGD oraz z wyposażeniem wnętrz skurczyła się o blisko 3 tys., do 13,3 tys.”
Potwierdzam.
„Prawnicy podkreślają, że już widać pierwsze efekty pozwów. Niestety negatywne. Sieci zmieniają bowiem w umowach z dostawcami opłaty półkowe na rabaty udzielane z tytułu sprzedaży.”
„Tesco, Sainsbury, Asda – między innymi nad tymi sieciami od wtorku na Wyspach gromadzi się burzowa chmura. Nazywa się Christine Tacon i jest nową regulator rynku spożywczego…
Chodzi głównie o tzw. opłaty półkowe, czyli sytuacje, gdy dostawcy muszą płacić sieciom za to, że ich towary będą lepiej wyeksponowane w sklepach. Lekarstwem na to mają być między innymi kontrakty z konkretnymi zapisami zawierane pomiędzy obiema stronami. Regulowany będzie handel żywnością, napojami czy kosmetykami, ale zasady nie obejmą na przykład odzieży czy tytoniu.„
Jakiś czas temu skomentowałem to że niektórzy piszą że opłaty ’idą do lamusa’.
Skomentowałem że tego nie widzę po lekturze umów.
Jest połowa roku i choć widzę trochę więcej rozwiązań net net, to jednak widzę więcej gimnastyki prawnej i coraz bardziej skompliwane klauzule rozstrzygania sporów. I dziwaczne konstrukcje zrzeczenia się roszczeń bez użycia słów 'zrzekam się roszczeń’ (np. w drodze potwierdzenia wykonania 'usług’ albo stwierdzenia że opłata była częścią ceny <- absurd)
Odkryłem w zbiorach Sejmu skargę konstytucyjną „S P Polska” sp. z o.o.” w sprawie pewnego przepisu…
Skarga jest z maja 2009 r. Tekst jest dostępny tutaj.
Trybunał 'wstępnie’ odmówił zajęcia się sprawą w postanowieniu z dnia 9 lutego 2012 r., Ts 127/09, „Przywołane w skardze konstytucyjnej zasady prawidłowej legislacji oraz określoności przepisów prawa nie tworzą po stronie jednostek prawa podmiotowego.”
Sieć handlowa złożyła zażalenie. Być może Trybunał się zajmie sprawą w powiększonym składzie.
Przy okazji przeczytałem stanowisko Sejmu w sprawie, tekst dostępny pod tym linkiem.
Str. 20-22 stanowiska to po prostu CTRL+C z mojego artykułu „Obecny stan prawa w kwestii tzw. opłat połkówych”, Glosa 3/12- lista rodzajów opłat. 'Kancelarie finansowe’ kopiują listy opłat z tej strony internetowej, jeszcze nie spotkałem się z skopiowaniem przez organu władzy…
Pozwolę sobie więc na pewne cytaty ze stanowiska.
„Z przepisów Konstytucji i ugruntowanego orzecznictwa sądu konstytucyjnego wynika, że wolność działalności gospodarczej nie ma charakteru absolutnego i może zostać w pewnych sytuacjach ograniczona, co może jednakże nastąpić wyłącznie w formie ustawowej i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Jakkolwiek w orzecznictwie podkreśla się, że zakres znaczeniowy określenia „ważny interes publiczny” jest szerszy niż katalog wartości wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji jako materialne podstawy (przesłanki) dopuszczalności ograniczenia praw i wolności unormowanych w rozdziale II Konstytucji (zob. przykładowo wyroki TK z: 8 kwietnia 1998 r., sygn. akt K 10/97; 29 kwietnia 2003 r., sygn. akt SK 24/02), to przy ocenie sposobu wyważenia przez ustawodawcę kolidujących ze sobą wartości zwykło się odwoływać do metodyki „testu proporcjonalności” wypracowanej na gruncie tego ostatniego przepisu.”
„W rezultacie, sieci handlowe, będąc współcześnie istotnym komponentem segmentu sprzedaży detalicznej – a więc pośrednictwa w sprzedaży towarów odbiorcom finalnym – dysponują, z reguły, znaczącą przewagą kontraktową w stosunku do dostawców.”
„W praktyce orzeczniczej zwraca się z reguły uwagę na trzy zasadnicze elementy oceny stanu faktycznego istotne dla kwalifikacji opłaty z punktu widzenia art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k.: możliwość negocjowania obowiązku jej poniesienia lub wysokości, ekwiwalentność świadczeń stron oraz ustalone zwyczaje i praktyka obrotu. Istotne będzie w tej perspektywie przede wszystkim to, czy analizowane opłaty nie są kreowane sztucznie, jedynie w celu zwiększenia zysku przedsiębiorcy (sieci handlowej) i czy mają uzasadnienie w realnie ponoszonych kosztach lub też czy dotyczą kosztów, jakie zgodnie ze zwyczajem i praktyką obrotu w danej branży powinny być pokrywane przez sprzedawcę z uzyskanej marży (co do innych faktorów zob. M. Mioduszewski, J. Sroczyński [w:] Ustawa…, red. M. Zdyb, komentarz do art. 15, uw. 99 i n.).”
"Takie praktyki stosuje E.Leclerc, Intermarche oraz sieć Społem. Nawet gdy produkt słabo rotuje, to opłata "za półkę" gwarantuje, że będzie tam stał przez określoną ilość czasu. Takie podejście zabija biznes i tworzy swego rodzaju patologię… Czytaj dalej »
